GAMAY HET LELIJKE EENDJE UIT DE BOURGOGNE

“Gamay noir à jus blanc” is de volledige benaming van de druif, in de volksmond afgekort tot Gamay. De herkomst van deze druif is Bourgondië. DNA-onderzoek heeft uitgewezen dat Gouais Blanc één van de ouders is van de Gamay noir à jus Blanc. Met meer dan 80 nakomelingen verdient de Gouais Blanc dan ook de bijnaam: “Casanova onder de druiven”. Pinot Noir en Gouais Blanc zijn de stamouders van de Gamay noir à jus blanc en de Chardonnay. Daar waar Chardonnay in het voetlicht werd gezet is de Gamay in 1395 verbannen uit Bourgogne door hertog Filips de Stoute. Door de hoge opbrengsten zou de Gamay een bedreiging zijn voor de delicate en gevoelige Pinot noir met als motivatie “schadelijk voor de gezondheid”.

Gebied van de Gamay

De Gamay heeft zijn toevlucht gevonden in de Beaujolais, beschermd door de ligging aan de voet van het centraal massief in een heuvellandschap met minder regenval en evenzoveel zonuren als in Bourgogne is de “Gamay noir à jus blanc” hier de koning. De bodemgesteldheid kan globaal in tweeën worden opgedeeld; in het zuidelijke deel kalk-klei grond en in het noorden direct grenzend aan Bourgogne op een bodem rijk van schisten (gespleten gesteente, als Leisteen) bestaand uit graniet en pofier-deeltjes die getuigen van de vulkanische geschiedenis. 

De Noordelijke heuvels

In het noordelijke deel van de Beaujolais vind je de 10 AOC Crus die omringd worden door de AOC de Villages en verder naar het zuiden toe de AOC Beaujolais. Op deze grond moet de Gamay druif hard werken, de bodem is niet rijk aan voedingsstoffen, des ondanks vertoond hij veel groeikracht. De druif is fragile hierdoor kan hij niet machinaal worden geoogst. Het is geen gemakkelijke druif om kwaliteitswijn te maken, maar juist deze omstandigheden lijken het ideale gebied voor deze druif. Door de lage zuurgraad en een laag tannine vergt het veel van de wijnboer om wijn te produceren van een hoge kwaliteit. 

Over een afstand van ca 27 km is een aaneenschakeling van de Crus. De specifieke bodemsamenstelling is zo divers dat er per dorp, heuvel gecompliceerde wijnen worden geproduceerd met eigen geur en smaak kenmerken. Er is geen ander wijngebied te vinden die zo compact is. De Crus hebben allen hun eigen karakter, van bloemig tot fruitig en krachtige volle wijnen. Hier gooit de Gamay zijn schroom van zich af en gaat stralen. Met of zonder hout rijping op foudre 9 maanden om de kenmerkende roodfruit tonen te behouden en tot wel 24 maanden voor kruidige en aardse aroma’s. 

In Fleurie is 1 van onze wijnhuizen, Grille Midi, gevestigd. In hun kelder, van 2000 jaar oud, produceert Grille Midi, met veel aandacht en respect voor karakteristieke kenmerken van de Crus, de Fleurie, Chiroubles en Moulin à vent. Mochten er twijfels zijn over de kwaliteit en houdbaarheid van de hier geproduceerde wijnen, tijdens ons bezoek mochten we een Fleurie van 50 jaar oud proeven! Dit was zeker geen muffe of logge wijn, maar fluweel zacht met een frisse aroma van bosaardbeien! 

Het Zuidelijke gebied

De grondslag van het  zuidelijke deel van de Beaujolais wordt gekenmerkt door klei-kalk grond. Dit maakt het een extra uitdaging voor het produceren van kwaliteitswijnen. Al vanaf de 19e eeuw hadden de wijnboeren en de wijnhandelaren uit de Beaujolais de gewoonte om hun wijn zo snelmogelijk na de oogst op de markt te brengen. Door middel van “Maceration semi-Carbonique” (het extra toevoegen van CO2) worden hele onbeschadigde trossen in een afgesloten tank vergist en kan er in 3 weken tijd een jonge wijn worden geproduceerd de “Beaujolais Nouveau”. Ongeveer 100 jaar geleden rond het jaar 1900, waren de Beaujolais Nouveaus jonge wijnen die slechts zes weken hadden gerijpt en vervolgens per vat naar Lyon vervoerd werden. Dit gebeurde voornamelijk over water. Echter om als eerste in Lyon te zijn werden er steeds andere transportmiddelen ingezet. Dit zorgde voor te veel strijd en minder goede wijn, als je eerder kon vertrekken had de wijn minder gerijpt, waarmee ook de kwaliteit omlaag ging. In de jaren vijftig vonden de vaten ook hun weg naar Parijse bistros, waar ze een ongekende populariteit genoten. De wijn was in die tijd niet verkrijgbaar per fles en de grote meerdereheid verliet de regio dan ook niet of nauwelijks. In de vijftiger jaren werd tevens via een decreet een vaste datum vastgesteld voor de aanleverdatum namelijk 15 december, later in de jaren ’90 is deze datum vervroegd naar 15 november en inmiddels is deze vastgesteld op de derde donderdag in november. Een wijn die gemaakt wordt om jong te drinken. 

Door extra CO2 toe te voegen aan de tank versnelden de grote producenten dit proces. Dit bevorderde de kwaliteit van het eind product niet. Hierdoor heeft de Gamay in de jaren ‘80 en ‘90 weer een slechte reputatie gekregen, dunne niets zeggende wijn met banaan en zuurtjes aroma’s! Momenteel is de Gamay en de Beaujolais weer aan het terugkomen, kwaliteit staat weer hoog in het vaandel bij veel wijnboeren. Dit geld ook voor de Beaujolais Nouveau. Beaujolais is weer hip. 

De wijn van Wijnparel

In het uiterste zuiden gaat het landschap weer over in de uitlopers van het centraal massief, met een bodem van graniet en pofier, zoals in het noordelijke deel. In dit landschap op Mont Giron produceert Aurélie et Fabien Romany  zijn wijnen. De geschiedenis van Romany gaat terug tot het eind van de eerste wereld oorlog toen de opa van Fabien op deze heuvels is gestart met het maken van wijn. Sinds 2019 produceert hij biologische Beaujolais Nouveau. Ook dit jaar is hij er weer in geslaagd om met zijn Nouveau tot de kwaliteit top van Beaujolais Nouveau te staan. Een wijn die rijk is aan rood fruit; aardbeien, framboos en zelfs bramen.